Kerstmis begint in Spanje traditiegetrouw op 22 december met de kerstloterij genaamd Sorteo Extraordinario de Navidad, georganiseerd door de Loteria Nacional.
De hoofdprijs heet “El Gordo”, letterlijk vertaald: “de Vette” of “de Dikke”. Het is voor de Spanjaarden de belangrijkste en grootste loterij met ruim twee miljard euro aan prijzen. In 2016 stond de hoofdprijs (de el Gordo dus) op 4 miljoen euro. De loten koper heeft voor de hoogste prijs een kans van 1 op 100.000 om deze te winnen. Hiervoor moet de winnaar dan wel alle tien delen van het winnende lot hebben gekocht.
De naam verwijst naar de enorme bedragen die gewonnen worden waarmee deze loterij wellicht wel werelds grootste is te noemen.
De verkoop van de loten start al in juli en deze duurt tot 1 dag voor de trekking, dus tot 21 december. In Spanje staan er duizenden mensen uren in de rij voor hun kerstloten. Ook buitenlanders kunnen in die rij gaan staan of bijvoorbeeld via internet, loten kopen voor de kerstloterij. De loten zijn verdeeld in series. Daarbij komt een lotnummer in iedere serie voor. De loten kunnen weer onder zijn verdeeld in tienden oftewel een décimo in het Spaans.
Traditiegetrouw zingen de kinderen van de San Ildefonso school de winnende nummers live op het televisiekanaal van TVE. Daarnaast kan de loterij live gevolgd worden via de website van RTVE en de grote Spaanse kranten.
Vanaf 8 uur ‘s-morgens is de uitzending te volgen op TVE1 in Spanje maar ook op de internationale zenders van TVE die in Nederland te ontvangen zijn. De hele tijd zitten de Spanjaarden aan de televisie gekluisterd om naar de trekkingen te kijken, hetzij thuis, in de bar of tijdens het werk.
Direct na de uitzending zijn de uitslagen en winnende nummers ook te vinden op verschillende websites zoals de eerder genoemde RTVE website. Of de website van de organisatie: laloterianavidad.com.
De rest van de dag worden winnaars opgezocht en komen na de trekking de winnaars van de prijzenpot de hele dag door op televisie.
De winnaars die minder dan 3.000 euro gewonnen hebben kunnen dat innen bij elk willekeurig loterij verkooppunt in Spanje. De winnaars die meer dan 3.000 euro gewonnen hebben moeten naar een Spaanse bank (BBVA, Santander, Caixabank) gaan om hun prijs te innen. Het ophalen van het prijzengeld moet wel binnen drie maanden gebeuren.
De belastingen rond de loterij zijn nog wat vaag, zeker voor buitenlanders. Vast staat dat de Spaanse belangdienst voor prijzen vanaf 2.500 euro 20% belasting aanslaat. Wat er gebeurd als een Nederlander een prijs wint en wat dan de Nederlandse belasting zal doen, is nog onduidelijk.
Geschiedenis
De oorsprong van de loterij gaat terug tot de tijd van Cortes van Cadiz, toen de minister van het Huis van Indië. Hij bedacht dit “middel om de inkomsten uit de openbare middelen te verhogen zonder het verstoren van de belastingbetaler.” De eerste trekking vond plaats op 18 december 1812. In het begin heette de loterij “Moderne Loterij” teneinde de loterij te onderscheiden van de “Primitieve Loterij” door Leopoldo de Gregorio. De naam Kerstloterij komen w eniet tegen voor 23 december 1892. Vijf jaar later staat deze naam ook op de tickets afgedrukt.
In 2011 is de hoofdprijs gevallen in een klein dorpje, Granen, in de provincie Huesca in Noord Spanje. De inwoners met een winnend lot konden 720 miljoen euro verdelen.
De hoofdprijs is in 2015 gevallen in Roquetes de Mar, een kleine plaats met 90.000 inwoners in het Zuiden van Spanje. Het winnende lotnummer was 79140 en was gekocht door een vluchteling die in 2007 de oversteek gemaakt had van Senegal naar Spanje.
Andere Spaanse loterijen
Ieder jaar organiseert de Lotería Nacional diverse loterijen en trekkingen in Spanje. Naast de eerder genoemde kerstloterij wordt er ieder jaar op 6 januari, dus met Driekoningen, El Niño (Het Kindje of Het Kleintje) georganiseerd.
Er wordt ook ieder jaar El Gordo De Verano (De Vette Van De Zomer) georganiseerd door Lotería Nacional. Daarbij vindt de loterijtrekking in de eerste week van juli plaats.
Bronnen: